Có câu “Người Hà Lan làm ra tiền ở Rotterdam, nghĩ cách tiêu tiền ở The Hague và tiêu tiền ở Amsterdam”. Tuy không có mặt trong câu nói bâng quơ về ba phố thị lớn nhất xứ sở hoa tulip nhưng Leiden luôn là thủ phủ kênh và hoa cuốn hút nhất – nơi chân đã rời đi mà vẫn muốn quay lại cho trọn vẹn bốn mùa.

Phố thị êm đềm đó, là nơi em đi về

Nằm giữa đường tàu Amsterdam – The Hague, Leyde (Leiden trong tiếng Hà Lan) là thành phố lớn thứ năm của Hà Lan với những ấn tượng di sản được cẩn thận lưu giữ sau những cánh cổng thành uy nghiêm. Lần đầu tiên tôi đặt chân đến Leiden là vào một ngày mùa thu năm ngoái. May mắn đến đây đúng ngày hội cửa mở Open Monumentendag nên đi đến đâu tôi cũng đường hoàng bước chân vào dù toàn là những nơi bình thường treo biển “Không phận sự miễn vào”. Đây là một trong những phố thị còn giữ lại được nhiều công trình di sản quan trọn trong khu trung tâm cổ lớn thứ hai Hà Lan (sau Amsterdam): trường học, nhà thờ, lâu đài và nhất là hệ thống trường Đại học trứ danh. Nếu Delft nổi tiếng gốm sứ xanh trắng thì niềm tự hào của Leiden là hệ thống in ấn tân tiến bậc nhất châu Âu, tiêu biểu với tờ báo chính trị ở thế kỉ 18 có tên gọi Gazette de Leyde.

Được xem là thành phố văn hóa nhất Hà Lan, Leiden sở hữu nhiều bảo tàng được liệt vào hàng quan trọng nhất cho những trái tim nghệ thuật, đặc biệt là những người hâm mộ tranh của danh họa Rembrandt vốn là một người con của thành phố. Ở Leiden, món hàng được du khách săn lùng nhiều nhất là sách, đặc biệt là sách cổ và sách về thời trang.

Và dù Hà Lan là đất nước của cối xay gió, nhưng đây vẫn là nơi hiếm hoi mà khi vừa rời khỏi ga Leiden Centraal về khu trung tâm, bạn sẽ được bắt gặp hai chiếc cối xay gió “tả xung hữu đột” ngay trước mắt. Những cánh đồng tulip và cối xay gió cũng là một phần hình ảnh làng quê có thể bắt gặp qua chuyến dạo chơi ngoại thành Leiden bằng xe đạp. Các địa điểm du hành không thể bỏ lỡ ở Leiden là công viên Van der Werff, hồ Kagerplassen và biển Bắc.

Mỗi trái tim Leiden là một bông hoa

Hào phóng gọi Leiden là thủ phủ của những con kênh bởi đây là nơi đã giúp tôi khám phá ra cách chỉ đường độc nhất ở Hà Lan. Không tên đường cửa hiệu, chẳng bận đo lường tính đếm số bước chân, người dân nơi đây đã chỉ tôi đường đến trường cũ của nữ hoàng Beatrix, Universiteit Leiden, bằng cách men theo những con nước, dòng kênh: “Cứ đi thẳng tới con nước thứ hai, men theo con đường mòn nhỏ bên kia dòng kênh, lại băng qua một cây cầu nữa là trường sẽ ở bê tay phải của em. Dễ ợt!” Dù đã phải khá vất vả mới tìm đến được trường Đại học đầu tiên của Đất nước hoa tulip, tôi vẫn luôn nhớ tới kỉ niệm này như bài học văn hóa của những ngày làm sinh viên trao đổi ở Hà Lan.

 Leiden luôn ngập tràn sắc hoa có lẽ vì được ảnh hưởng không khí nhộn nhịp đang diễn ra (từ 22/3 đến 20/5/2012) của vườn hoa nổi tiếng thế giới Keukenhof, cách thành phố khoảng hai chục km về phía bắc. Ở Leiden, tôi đặc biệt thích cảm giác đi dưới những tán lá thu ngả nghiêng bên dòng kênh hẹp. Kí ức mùa Thu nơi đây còn là hình ảnh những chiếc xe đạp hờ hững dựa trên thành cầu sực nức mùi hoa cỏ. Mùa Đông khi không hoa cỏ nào chịu nổi sức gió và tiết trời khắt nghiệt thổi vào từ biển Bắc, các thân cây ở Leiden được người dân khoác lên những vòng len ấm áp màu sắc. Hai mùa Xuân, Hạ chính là thời điểm Leiden rực rỡ sắc màu với những lẵng hoa bên thành cầu, trên bệ cửa sổ và trước những cửa hàng vintage khanh khách tiếng cười mua bán. Nếu đến đây vào thứ bảy (từ 7 giờ sáng) và thứ tư (từ 12 giờ), bạn có thể tham gia hoạt động mua bán ở chợ mở dọc theo các con kênh dọc phố Nieuwe Rijn và Vismarkt.

Người Leiden được biết đến như những người từ tốn, hạnh phúc nhất. Và đến Leiden thưởng lãm nụ cười người dân Leiden bên gia tài kênh và hoa của họ luôn là một trong những điều làm tôi hạnh phúc. Phải rồi, “luôn có những bông hoa cho người muốn nhìn thấy chúng” mà!

TRANG AMI